Tirana zelf

“Leuke foto!” dacht ik. Maar na het verhaal van onze camping-eigenaresse ben ik er ineens niet meer zo blij mee.

Wij rijden ’s morgens met de taxi naar Tirana voor het bezoeken van een paar highlights. Het eerste bezoek is voor mij echt relaxt: uurtje pedicure.

Peter wandelt intussen in de buurt rond in straten waarvan hij weet dat ik er niks aan vind.
Daarna brengen we samen een bezoek aan het ”House of leaves”, een spionagemuseum. In de 2e WO zat hier het hoofdkwartier van de Gestapo en daarna vestigde zich hier de Staatsveiligheidsdienst onder het bewind van de communistische tiran (begint er al een belletje te rinkelen?) Hoxha.
We krijgen daar min of meer een persoonlijke rondleiding van een medewerkster, die ons eerst op de vingers tikt dat we niet mogen fotograferen en ons daarna komt vertellen dat dat wél mag, maar let even op dat het buiten het gezichtsveld van een camera gebeurt. Dat geeft me even een goed gevoel, tot ik me realiseer dat de Albanezen zo dus ook leefden: altijd bespioneerd, zich altijd bewust dat er afgeluisterd werd, altijd een onveilig gevoel…. Hoxha wilde een communistische samenleving waarin zijn onderdanen hem, en hem alleen gehoorzaamden: iedereen was in dienst van ”het systeem”.
Dat was te zien in het spionagemuseum en werd des te duidelijker door de verhalen van onze ”gids”.

De modernisering die nu plaatsvindt wordt welliswaar toegejuicht door de jongeren, maar -zo vertelt ze- veel ouderen (waaronder haar eigen ouders) zouden graag terug willen naar de periode Hoxha, omdat er minder zorgen waren. Er werd voor iedereen werk geregeld, een opleiding en een huis. Natuurlijk was er armoede: er was te weinig eten voor iedereen; per persoon kreeg je een hoeveelheid toegewezen die je op kon halen. Nu is er eten genoeg, maar het probleem is dat je nu overal zelf voor moet zorgen en betalen en nu ontbreekt het geld daarvoor.
Ik vind het heel indrukwekkend.

Hierna stappen we op de bus die ons naar Bunker 1 brengt. Het is eigenlijk het verlengstuk van het vorige museum, maar hier word je geconfronteerd met het feit dat onder het bewind van Hoxha meer dan 170.000 bunkers gebouwd zijn uit angst voor een atoomoorlog en je ervaart dit dus in de bunker zelf met beelden en geluiden. Ook dit bezoek maakt veel indruk op me.

We hebben al regen als we hier met de bus naar toe rijden (de kaartjesverkoper is zo vriendelijk om de bus precies voor de ingang van de bunker te laten stoppen) maar als we eruit komen is het pas echt hondeweer en gelukkig staat er een taxi voor, die ons naar de city terug brengt. In de bazaar eten we in een verkeerde tent, maar het is te slecht weer om iets anders te gaan vinden en uiteindelijk smaakt het wel lekker (zo’n beetje het enige wat ze nog wel hebben van hun uitgebreide kaart).

En dan komt ‘s avonds de campingeigenaresse nog even langs voor een praatje. Ik weet niet precies hoe ik het moet omschrijven, maar het gaat met haar altijd wel ergens over. Zo gaat het vanavond o.a. over Tirana; zo genoemd vanwege de tirannieke overheersing hier…